Page 301 - Demo
P. 301
III Համաձայն Փետրվ . 8- accord- , իի ընդհ Քննիչներու իրաւասութեան կը պատկանի. բոլոր պաշտօնեաներու ընտրութիւնը եւ հրաժարեցումը բացառութեամբ «supérieur fonctionaire»ներու [= վերադաս պաշտօնեաներու ընտրութեան որոնք նորէն ] , designe [= նշանակուած պիտի ըլլան անոնց կողմէ Առիթէն օգտուելով Բ Դուռը ընդլայնած] : , . է «les fonctionaire supérieur» իմաստը անոնց կատեգորիի [= կարգի մէջ դնելով նոյն] իսկ դպրոցներու տնօրէնները ուսուցիչները եւ թարգմանները , ...! Այսպիսով ի չիք կը դառնա ն[ ] accord- ի տուած իրաւասութիւնները եւ ընդհ քննիչներէն կը խլուի անոնց . ամենակարեւոր եւ անհրաժեշտ միակ իրական fonction- [= ըպաշտօնը որու շնորհիւ], գլխաւորապէս անոնք պիտի կարենան ազատ ըլլալ խոչընդոտներէ եւ ճշմարիտ գործունէութիւն մը ցոյց տալ : IV Կայ աւելի յանդուգն եւ ցաւալի ոտնձգութիւն մը Փետրվ . 8- ի միջազգային accord-ի հանդէպ Բ Դռան եւ ընդհ քննիչներու միջեւ կնքուած է : . . contrat [= պայմանագիր մը] , ինչպէս կը տեղեկանանք որու համաձայն Բ Դուռը ընդհ քննիչները հրաժարեցնելու , . . իրաւունքը իրեն վերապահած է : Երբ ընդհ քննիչներու ընտրութիւնը կը կատարուի պետութեանց աջակցութեամբ . , ուրեմն ոչ մէկ պարագայի մէջ այդ իրաւունքը կրնայ վերապահուիլ միայն թիւրք կառավարութեան Եթէ պետութիւնները այս այնքան յստակ եւ բնական իրաւունքէն: հրաժարին այդ կը նշանակէր Հայկ ռէֆօռմներուն հակասող գիրը յանձնել թիւրք, . կառավարութեան եւ միայն երեւոյթները փրկելու նպատակով Հայաստան ղրկել Եւրոպացի բայց բառին բովանդակ առումով օսմանցի սովորական երկու պաշտօնեա , , -ներ որոնք առանց իրական ոչ մէկ իրաւունք վայելելու խաղալիք եւ կամակատարը, , պիտի դառնան Բ Դռան հրամաններուն եւ թելադրութիւններուն . : V Ինչպէս կը տեղեկանանք նախարարական խորհուրդը պարլամենտ , [= խորհրդա -րան է ղրկած ընդհ քննիչներուն վերաբերող] . 45,000 ոսկիի բիւտջէ մը Սոյն գումարը : որ քննիչներու անմիջական պաշտօնէութեան կազմութեան համար հազիւ պիտի բաւէ , չի կրնար երբէք բարեկարգելու հնարաւորութիւն ստեղծել երկրի մը որուն ցարդ ոչ մէկ , հոգ տարուած է Հայաբնակ նահանգներու հանրօգուտ կարգ մը անյետաձգելի եւ : տարրական ձեռնարկներուն համար երկրի ընդհ բիւտջէէն դուրս գոնէ քանի մը , . , տարուան համար չափազանց անհրաժեշտ է արտակարգ գումար մը իւրաքանչիւր , ( secteur- ին գոնէ 50-ական հազար հակառակ պարագային տեղային եկամուտները ), բացարձակապէս անբաւարար են իսկ ընդհ բիւտջէի մէջ մտցուած բաժինը խիստ , . չնչին՝ որպէսզի ընդհ քննիչները ի վիճակի ըլլային իրական եւ նախնական բարե . -կարգումներ ներմուծել եւ գրաւել տեղական ազգաբնակութեան վստահութիւնը : VI Ընդհ քննիչներու դիւաններու բարձր պաշտօնէութեան թիւը որոշուած է կարեւոր. . կը համարենք յիշեցնել Ձեր Վսեմութեան որ ե՛ւս առաւել այդ դիւաններու մէջ , , անհրաժեշտ է խստօրէն կիրառել հաւասարութեան սկզբունքը անոնց կէսը առնելով հայերէն կը սիրենք յուսալ որ ընդհ քննիչներուն ազատութիւն պիտի տրուի ընտրելու. , . ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԲԱՐԵՆՈՐՈԳՈՒՄՆԵՐՈՒՆ ԱՌՆՉՈՒՈՂ ՆԻՒԹԵՐ (1912-1914)| 301
