Page 297 - Demo
P. 297
նալ թէ թիւրքերը չեն կրնար հրաժարեցնել զանոնք առանց իրենց կամքին եւ թէ, , երեւոյթները փրկելու դիտումով ըրած են : Գալով քննիչներու իրաւասութեանց խնդրին մեր պատրաստած հրահանգներու , ուրուագիծը դժբաղդաբար ի նկատի չառնուեցաւ թէեւ քննիչները ծանօթացած էին ( անոր Հրահանգներու պատրաստութեան մէջ քննիչները գրեթէ բոլորովին մինակ): , ձգուած էին Բ Դռան հետ մենք չէզոքացուցուած էինք իսկ դեսպանները եւ մասնաւո . . . -րապէս ռուս դեսպանատունը վրդովիչ չէզոքութիւն մը պահած էր եւ չմիջամտեց քննիչներու նեղ վայրկեաններուն իսկ ինչ որ կ՚ըսէին վերջիններս խիստ յուսահատ ( ): Հոլանտական դեսպանը օգնեց անոնց բայց ի՞նչ կրնար ընել այն որ ոչ ոեւէ ծանօ . , -թութիւն մը ունէր մեր հարցին եւ ոչ ալ Թիւրքիոյ Այս խիստ աննպաստ պայմաններու : մէջ էր որ մշակուեցաւ եւ ստորագրուեցաւ ներփակ Հրահանգները քննիչներու եւ Բ , 62 . Դռան մէջ Գոնէ բանակցութեանց ընթացքին մենք հնար չունեցանք ծանօթանալու : , վիճելի կէտերուն երկար ճիգերէ վերջ ռուս դեսպանատունը հաղորդեց մեզ սոյն . , instructions[- ] ը իր ստորագրուելէն միայն 7–8 օր վերջ այսինքն մեզի դրին կատարուած. իրողութեան մը առջեւ որու նպատակը չենք կրնար հասկնալ , , : Այս պարագային մէջ մեզի կը մնար կրկնել մեր դիմումները ռուս Վսեմ Դեսպանին , . , անոր ուշադրութիւնը հրաւիրելով նոր պատրաստուած instructions- ի՝ Յունվար 26- իaccord- ի ոգուն հակառակ ըլլալուն վրայ Այս իմաստով յիշատակագիր մը պատրաս : -տեցինք որ վաղը պիտի ներկայացնենք ռուս դեսպանին թէեւ լաւատես չենք անոր, , դրական հետեւանքին որովհետեւ մօտ երկու ամիսէ ի վեր ռուս քաղաքականութիւնը , , թիւրքերու հետ աւելի մեղմ եւ թոյլատու վարուելու շատ աչքի զարնող քայլեր կ՚ընէ (մանաւանդ Լիվատիայի տեսակցութենէն վերջ 63), չեմ ըսեր ուղղակի ի վնաս Հայկական դատին բայց յամենայն դէպս անուղղակի կը վնասէ անոր Այս թոյլատու , : եւ հաշտ յարաբերութեան արդիւնքն է այսօր այն որ Բ Դուռը հակառակ իր խոստու , . , -մին ցարդ դեռ պետութեանց չէ հաղորդած պաշտօնապէս քննիչներու անուանումը եւ, , 62 «Հրահանգ Ընդհանուր Տեսուչներու Իշխանութեան Եւ Ձեռնհասութեան Մասին վաւե » -րագրին բովանդակութեան համար տեսնել Մայր Աթոռ Ս Էջմիածնի պաշտօնաթերթ . «Արարատ ամսագրի» 1914- . ի Ը համարը էջ ( 697–706): Փափազեան քաղուածաբար ներկայացուցած է 23 յօդուածներէ բաղկացած պաշտօնագրին քանի մը կէտերը միայն էջ ( 595–597):63 Բէհբուդեանի մօտ որպէս Լէվատիա վերծանուած Լիվատիայի ցարական ապարանքին եւ տուեալ պահուն հոն գտնուող ցարին անուան հետ կապուած տեսակցութիւնը 1914- իՄայիսին տեղի ունեցած էր օսմանեան Թուրքիոյ ներքին գործոց նախարար Թալէաթի եւ անոր ընկերացող Զօրավար Իզզէթի հետ՝ ռուս արտաքին գործոց նախարար Սազոնովի ներկայութեամբ Հոն ցարը հասկցնել ուզած էր թէ Ռուսիան կ՚ուզէ Թուրքիոյ պատկանիլը: թուրքերուն եւ թէ չի հանդուրժեր օտար ուժերու առանձնաշնորհումներ ընծայուելուն , յատկապէս նեղուցներուն կապակցութեամբ Թալաաթ ուզած էր հաւաստիք տալ թէ : գերմաններու զինուորական առաքելութիւնը սպառնալիք մը չէր Ռուսիոյ շահերուն ...: Սազոնով իր Ճակատագրական Տարիներ խորագրեալ յուշերուն մէջ ընդարձակ բաժին « » մը յատկացուցած է թուրք պատուիրակներու Լիվատիա այցելութեան եւ հայկական բարենորոգումներուն (Serge Sazonov, Fateful Years 1909–1916, Նիւ Եորք , 1928, 133–147):ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԲԱՐԵՆՈՐՈԳՈՒՄՆԵՐՈՒՆ ԱՌՆՉՈՒՈՂ ՆԻՒԹԵՐ (1912-1914)| 297
