Page 321 - Demo
P. 321
յարեցաւ ասով պատերազմէն վերջն ալ մենք պատասխանատու ենք անոր բարւոք. զարգացման համար : Հայկ բարենորոգումներու ծրագիրը մասնաւորապէս գերմ քաղաքականութեան. , . օժանդակութեամբ այնքան առաջ գացած էր որ պատերազմէն անմիջապէս առաջ, , գործադրութեան պիտի դրուէր ընդհ քննիչներու պաշտօնի կոչուելովը եւ անոնց . Հայաստան մեկնելովը Բայց պատերազմի բռնկիլը՝ ինչպէս շատ յոյսեր այս ալ խաչա : , -ձեւեց եւ յետաձգեց լաւագոյն օրերու : Սկսուած գործը ե՞րբ եւ ի՞նչպէս պիտի շարունակուի :– Որպէս զի անիկա մոռացութեան չմատնուի մենք մեր բոլոր ոյժով , (énergie) [թիկունք պիտի կայնինք] : Բայց պէտք չէ մոռնալ նաեւ որ հայ ժողովրդի եւ իր առաջնորդներուն այս , ճգնաժամային օրերուն բռնած դիրքն է որ պիտի վճռէ այն խնդիրը թէ հայերը որքան , բաժին պիտի ստանան գերմ եւ օսմանեան յաղթանակի մը արդիւնքներէն . : Տատանում մը ոչ մէկ կողմէն անոնց շահ պիտի բերէ Ընդհակառակը երբ հայ : ժողովուրդը իր ամբողջ ազգ ոյժով կանգնի գերմաններու եւ օսմանցիներու կողքին . [ ], օսմ պետութեան վարիչները անպայմանօրէն պիտի պարտաւորուին պատերազմէն. ետք բարենորոգումներու հարցը ձեռք առնել եւ մեր՝ գերմանացիներուս՝ գործը պիտի , դիւրանայ անոր համար աշխատելու Արդէն հայերու քաջութիւնը Բալկանեան : պատերազմին մէջ օսմ զօրավարներէ գովեստով ճանչցուեցաւ եւ գնահատուեցաւ . : Մեզի կը թուի նոյնիսկ թէ հասած է ժամը երբ պէտք է փորձել գոցելու բացուածքը , , որ այսքան ժամանակէ ի վեր կը դժուարացնէ հայ ժողովրդի համագործակցութիւնը օսմ կառավարութեան հետ եւ նորոգելու վստահութեամբ լեցուն այն յարաբերու. , -թիւնը որ գոյութիւն ունէր, 1877/1878- ի ռուս թրք Պատերազմէն առաջ Եւ երբ կամք-. : ըլլայ եւ ուղղամտութիւն՝ կը յաջողի այս : Այն ատենները հայ ժողովուրդը իրաւամբ կը համարուի իբրեւ ամենաօրինականը (loyal) եւ նախընտրեալը Թիւրքիոյ քրիստոնեայ ազգերու մէջէն եւ իր այս բռնած , ընթացքին է որ նա կը պարտի տնտեսական իր ծաղկումը որ մեծ արդիւնքներ առաջ , բերաւ Այժմ պատերազմի ընթացքովը քանի հայ ժողովրդի եւ Թիւրքիոյ բնական: շահերը իրարու մօտենան այնքան աւելի պէտք է փոխադարձ վստահութիւնը , նորոգուի որը միակ պայմանն է առողջ զարգացման մը, : Գերմանիոյ եւ Թիւրքիոյ քաղաքական շահերու մերձեցմամբ քանի այս երկու , երկիրներու հաւաքական տնտեսական զարգացումը յառաջանայ այնքան աւելի , Գերմանիոյ մէջ արժէք պիտի ունենայ այն միտքը թէ հայ ժողովրդի տնտես ական եւ , [] կուլտուրական [= մշակութային ընդունակութիւնը ու ջանասիրութիւնը զօրացնել] պէտք է եւ հասցնել զայն իր արտադրելու կարողութեան բարձրագոյն աստիճանին , : Թիւրքիոյ հետ մեր ունեցած զէնքի եղբայրակցութիւնը (, որ պետութեանց նախանձը գրգռեց ներկայ դժուարութեանց բարձումէն ետքը բնական բերմամբ պիտի առաջնոր,) -դէ գերման ժողովուրդը նաեւ օսմ պետութեան ժողովուրդներուն հետ հաւաքական . աշխատանքի եւ զարգացման եղբայրակցութեան մը որուն բարերար ազդեցութիւնը , չպիտի ուշանայ ներքին քաղաքականութեան բոլոր խնդիրներուն վրայ : Այս պարագան մասնաւորապէս հայերուն համար արժէք ունի երբ ասոնք ներկայ , վճռական օրերուն ամուր Թիւրքիոյ կողքին կանգնին եւ երբ կանգնին այն ատեն մենք , , ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԲԱՐԵՆՈՐՈԳՈՒՄՆԵՐՈՒՆ ԱՌՆՉՈՒՈՂ ՆԻՒԹԵՐ (1912-1914)| 321
