Page 28 - Demo
P. 28
Էջմիածնէն ստանալէ ետք Պօղոս Նուպարի կազմած ծրագիրը Թիֆլիսի Բարենորո , -գումներու Յանձնաժողովը կը քննէ երկուքն ու իր դիտողութիւնները կը ներկայացնէ կաթողիկոսին եւ պատրիարքին Ան կ՚ուզէ իմանալ թէ Պոլսոյ ռուս դեսպանը ծանօ : -թացե՞ր է արդեօք պատրիարքարանի ծրագրին եւ եթէ ծանօթացեր է ի՛նչ եղած է անոր , , տեսակէտը որպէսզի Կովկասի փոխարքային եւ Փեթերսպուրկի կառավարութեան, հետ բանակցութիւններու ընթացքին նկատի ունենան դեսպանին վերաբերումը Ապա : , դիտել տալով թէ մեր միակ եւ հզօր պաշտպանը կարող է լինել Ռուսաստանը կը « », շեշտէ կարեւորութիւնը Ռուսիոյ ցանկալի ծրագրի մը ըսելով Մենք գտնում ենք որ , . « , ծրագրի խնդիրը այնքան փափուկ խնդիր է որ հարկաւոր է մեծ զգուշութիւն ու , հեռատեսութիւն գործ ածել որովհետեւ եթէ ուղղակի առաջարկուի մի ծրագիր որին , , Ռուսաստանը հաւանութիւն չտայ դրանով կարելի է գործը մեռցնել , »: Աւելի կարեւորը սակայն Յարութիւնեանի հետեւեալ հաստատումն է Այս տեղ , , . « տիրում է այն կարծիքը որ մենք պէտք է ունենանք միայն մէկ ծրագիր բարենորո , -գումների այդ ծրագիրը պէտք է մշակուած լինի տաճկահայերի ձեռօք միւս տեղերի. հայերի աջակցութեամբ ծրագիրը պէտք է ստանայ Ամենայն Հայոց Հայրապետի . հաւանութիւնը եւ ներկայացուի նորա անունից մեծ պետութիւններին եթէ դրակա , -նապէս պարզուի որ պահանջւում է ծրագիր գլխաւորապէս եթէ այդ մասին ցանկու , , , -թիւն յայտնի Ռուսաստանի կառավարութիւնը »: Ան նաեւ կը յայտնէ թէ տուեալ պահուն պէտք է մեծ ծաւալով արծարծել բարենորո -գումներու խնդիրը՝ ջանալով հայանպաստ տրամադրութիւններ ստեղծել ինչպէս կա -ռավարական շրջանակներու այնպէս ալ եւրոպական հասարակութեան մէջ որդեգ , , -րելով անաղմուկ աշխատանքի եղանակը եւ տեղւոյն հայ լրագիրներուն թելադրելով , ըստ պատրիարքին ցանկութեան հեռատես ըլլալ եւ լրագրութեան նիւթ չդարձնել ամէն , բան51: 21 Ապրիլ Մայիս/4 1913- ի նիստին Վարչութեան ատենապետը՝ Ստեփան Գարա -եան երկար յայտարարութեամբ մը ուր կը թուարկէ զանազան կարգի ոճիրներ եւ, , նոյնիսկ ջարդի սպառնալիք գաւառներու մէջ կ՚եզրակացնէ թէ Վարչութիւնն այլեւս ի , վիճակի չէ պատասխանատուութիւն ընդունիլ բարենորոգումներու խնդրին առնչու -թեամբ Յարութիւն Շահրիկեան անմիջապէս կը նշէ թէ Վարչութիւնը՝ գործադրած: ըլլալով կարելի ամէն ճիգ՝ պէտք չէ հրաժարի եւ նպատակայարմար պիտի ըլլայ խորհրդարանական մարմնի մը ընտրութիւնը Կրկին քննութեան առարկայ կ՚ըլլայ : իրաւասութիւններու հարցը նման մարմնի մը ստեղծման պարագային : Վահան Փափազեան Վարչութեան անունով կը ներկայացնէ ամփոփ պատկերը մինչեւ այդ պահը կատարուած աշխատանքներուն նշելով պատրիարքին դիմած ըլլալը , Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսին կազմութիւնը Հայ Ազգային Պատուիրակութեան , (անոր յղում կատարելով իբրեւ ազգային պատգամաւորութիւն զանազան գաղութ ), -ներու մէջ գոյութիւնն ու գործունէութիւնը հայասէր մարմիններու ընդգծելով թէ , հայերը չեն ձգտիր Թուրքիոյ ամբողջութեան վթարման բայց պարզապէս իրաւունք « », ունին պահանջելու իրենց գոյութեան ապահովութիւնը Ան կը յստակացնէ նաեւ թէ : 51 ՊՏԴ Շ, 174– 175:Շ28 |ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԲԱՐԵՆՈՐՈԳՈՒՄՆԵՐՈՒՆ ԱՌՆՉՈՒՈՂ ՆԻՒԹԵՐ (1912-1914)